Yangın Köpüğü (Nedir ? Özellikleri Nelerdir ?)
Büyük ölçekli iş yatırımlarını, devlet kurumlarını ve özel konutları maddi ve manevi olarak tehdit eden yangın vakalarında, en etkili söndürme ajanlarından biri olan yangın köpüğü, birçok sektörde başarılı şekilde kullanılmaktadır. Farklı yangın türlerinde etkili olması amacıyla üretimi yangının türüne göre yapılan ve müdahale safhasında tam bir etki sağlayan yangın köpükleri, alevlerin hava ile temas etmesini önleyerek, oksijenin yangını yayma özelliğinin bertaraf edilmesini sağlamaktadır.
Yangınların başlangıç aşamasında hızlı şekilde algılanarak söndürülmesi prensibi ile çalışan otomatik söndürme sistemlerinde, yangın köpüklerinin alevlerin üzerine örtü gibi yayılarak etkisini kırması, olası büyük hasarların önüne geçilmesi açısından, son derece yararlıdır. Günlük hayatta da yangın köpüğü içeriğine sahip yangın tüplerinin ulaşılabilir yerlerde bulundurulması, yangın anında kullanım kolaylığı için son derece önemli olmaktadır.
Otomatik yangın söndürme sistemlerinde manuel müdahaleyi de mümkün kılan bir prensip ile çok geniş alanlar, yangın köpükleri ile korunabilmektedir. Yangın algılama ve ihbar sistemlerinin entegre edilmesiyle birlikte çok tehlikeli yangınların daha başlangıç aşamasında kontrol altına alınması, yangının büyüme ihtimalinin doğru yangın köpükleri ile bertaraf edilmesi mümkün olmaktadır.
Yangın Köpüğü Nedir?
İçi hava dolu baloncuklardan meydana gelen, oldukça yoğun bir niteliğe sahip bileşim olan yangın köpüğü, esas olarak üç temel maddeden oluşmaktadır. Yangına etki ederken gerekli olan hava, su ve köpük, yangın köpüklerinin esasını oluşturmaktadır. Köpüğün konsantre şekilde belirli orandaki bir su ile karışması ve ardından cihazların yardımı ile hava ile karıştırılması sonucunda, kullanıma hazır hale gelmektedir.
Bünyesinde tuttuğu su ile yüksek derecedeki ısılara karşı dayanıklı olan yangın köpükleri, yakıtların meydana getirdiği yangınlarda da etkilidir. Kullanıldıktan sonra yoğun şekilde yanan cisimlerin ve yüzeylerin üzerini örtecek bir doygunluğa sahip olmaktadır. Yangın vesilesi ile ortaya çıkan zehirli gazlar, yangın köpüğünün içinden geçmeyecek şekilde hapsedilmektedir. Böylece yangın kontrol altına alınırken, müdahale ve kurtarma çalışmalarına katılan kişilerin de sağlıkları tehlike altına alınmadan işlem sonuçlanmaktadır. Yangının söndürülmesi kadar ısınan maddelerin soğutulması ve yangının yeniden alevlenmesinin önüne geçilmesi de hayati önem taşır. Birçok yangının soğutma çalışmalarının yetersizliği nedeniyle yeniden başladığı birçok vaka kayda alınmıştır.
Yangın Köpüğü Nasıl Yapılır?
Su, hava ve köpük konsantresinden oluştuğunu söylediğimiz yangın köpüğünün yapımı bilimsel bir süreç gerektirmektedir. Başarılı ve etkili bir netice için uluslara arası standartların terk edilmemesi çok önemlidir. Kaliteli ve standartlara uygun bir yangın köpüğü yapımı deneyimli firmaların elinde daha iyi şekillenmektedir.
Su ile yangın köpüğü konsantresinin karıştırılması, yangın köpüğü yapımının ilk aşamasıdır. Belirli bir doygunluğa ulaştığı kesinleştirildikten sonra, sırada üçüncü bileşim maddesi olan hava ile karıştırılma merhalesi vardır. Bu iş için üretilmiş olan cihazları kullanarak, su ile köpük konsantresinin hava ile karıştırılması aşaması gerçekleştirilmektedir. Böylece yangınlarda kullanılan yangın köpüğünün oluşumu gerçekleşmiş olur.
Yangın Köpüğü Özellikleri
Yangınların doğası itibariyle yaşamı tehdit etmesi, müdahaleyi sağlayan söndürme sistemlerinin sağlıklı çalışmasının gerekliliğini defalarca ortaya koymuştur. Birçok vakada başarılı sonuçlar elde edilirken, iş yaşamını ve büyük yatırımları, daha büyük zararlardan koruması da yangın söndürme sistemlerinin önemini vurgulamaktadır. Bu yüzden tehlikeli yangınlarda kullanılan yangın köpüklerinin belirli standartların altına düşmeyecek özelliklere sahip olması gerekmektedir.
- Yangın köpüğü oksijen ile alevlerin temasını kesmelidir
- Yanan maddelerden ortaya salınan zehirli gazları hapsetmelidir
- Yakıt yangınlarında çok hızlı şekilde yanan yüzeyi örtmelidir
- Isıdan kaynaklanan buharlaşmayı önleyerek ortam ısısının yükselmesini önlemelidir
- Yanan yüzeyler ve etrafının soğumasını sağlamalıdır
- Alevler ile yanan cisim arasındaki bağı kesmelidir.
Yangın Köpüğü Çeşitleri
Yangın türlerine göre farklı bileşimlerin kullanıldığı yangın köpüğü çeşitleri, uygun eşleştirilme ile yangından korunmayı azami derecede arttırmaktadır. Yangın türlerine uygun köpüklerin seçilmesi, uzmanlardan yardım alınarak yapılmalıdır. Köpükleri performansının artması ve yangını en kısa sürede kontrol altına alması, uygun bileşenlerle üretilmesi sonucu olmaktadır.
Bu açıdan en fazla kullanılan, etkili yangın köpüğü çeşitleri;
Sentetik Köpük
Orta ve yüksek genleşme özelliğine sahip olacak şekilde üretilen sentetik köpükler, akışkanlık özelliği ile bazı yangın türlerinin söndürülmesinde muazzam seviyede etkili olmaktadır. Yakıt yangınlarında tercih edilmemesinin sebebi, yanan yüzeyin üzerinde film tabakası oluşturmamasıdır.
Diğer taraftan bodrumların, maden ocaklarının, gemi güvertelerinin, makine odalarının, hangarların ve depoların korunmasında daha çok tercih edildiği görülmektedir.
Mekanik Köpük
İlk kullanımı 1920 ile 1930 yılları arasında olan mekanik köpük, yangına müdahale çalışmalarının yoğunlaşması sonucu birçok yangın türünde etkili olmaya başlamıştır. Bunun öncesinde kullanılan kimyasal köpüklerin ardından mekanik türdeki köpüklerin yangınlarda başarılı olduğunun görülmesi, yangına karşı daha bilimsel yaklaşımların savunulmasını sağlamış ve bunun neticesinde son olarak sentetik köpüklerin de rezerve dahil edilmesiyle bugünkü müdahale halini almıştır.
Protein Köpük
Genleşme yüzdesi düşük olan protein köpük, ısıya dayanıklı bir yoğunluğa sahiptir. Hidrokarbon kaynaklı yangınlarda etkili olmaktadır. Müdahaleden sonra tekrar alev alma süresi uzun olduğu için kararlı bir köpük türü olarak nitelendirilmektedir.
Stabilizatör, hidrolize edilmiş protein, koruyucu ve köpük arttırıcı maddelerin bileşimi ile elde edilmektedir. Hiçbir boşluk bırakmadan yangın yüzeyini örtmesi sayesinde yeniden alevlenme riskini elemine etmekte başarılı olmaktadır.
AFFF Köpük
Film yapıcı köpük konsantresi olarak bilinen AFFF köpük, deniz suyu ile de kullanılabilmektedir. Tatlı su ile kullanılan yangın köpüklerinden daha farklı yangın türlerine müdahale yeteneğine sahiptir. Akaryakıtların depolandığı tesislerde, tankerlerde ve petrol rafinerilerinde kullanılmaktadır. Yakıt yangınlarının başlattığı yangın türlerinde, yakıtların üzerini hızlı ve etkili şekilde örterek, alevlerin oksijen ile mutlak temasını kesmektedir. Böylece yeniden alevlenme ihtimalini düşürmektedir.
Sentetik köpük yapıcılar, fluorokimyasal surfaktan ve sulu film yapıcı köpük konsantresi bileşiminden oluşmaktadır. Yüksek genleşme özelliğine sahip değildir.
AR-AFFF (ALKOLE DİRENÇLİ KÖPÜK)
Alkole dayanıklı sulu film oluşturucu yangın söndürme köpük konsantresidir. Floro sufaktan , hidrokarbon sufaktan , köpük stabilizatörleri ve polimer film oluşturucuların bir kombinasyonu şeklinde üretilmektedir. Florlu yüzey aktif maddeler köpüklerin polar olmayan hidrokarbonlar üzerindeki akışkanlığını arttırır. Polar çözücüler üzerinde oluşturulan polimer film, köpüğün tahrip edilmesini önler. Köpük battaniyesi, yanıcı ve toksik gazların emisyonunu önleyen buharlaşmayı bastırır. Böylece yangın riski ve çevresel etki önemli ölçüde azaltılır.
Yangın Köpüğü Üreticileri
Çeşitli kimyasal maddelerin kullanılması iznine sahip olan yangın köpüğü üreticileri, piyasanın ihtiyaç duyduğu yangın köpüğü çeşitlerinin üretilmesi ve pazarlanması konusunda başarılı çalışmalar yürütmektedir. Yangına müdahalenin üreticiden müdahale ekiplerine ve işyeri sahiplerine kadar, topyekun bir çalışmanın sonucu gerçekleşmesi, her paydaşın etkili çalışması ile mümkün olmaktadır.
Uluslararası ve ulusal standartlara uygun köpüklerin üretilmesi, lisanslı ve deneyimli üreticilerin çalışmalarının sonucunda gerçekleşmektedir. Yangın köpüğü ihtiyacı için, bu alanda yıllarını geçirmiş üreticilerle çalışmak, tecrübelerinden faydalanılması açısından önemlidir.
Yangın Köpüğü Fiyatları
Yangınlara hızlı şekilde etki eden yangın köpüğü fiyatları, içeriğindeki bileşim maddelerine ve miktarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu fiyatlandırmada çalışılan ve korunmak istenen sektör, bu sektörde üretim, dağıtım veya hizmet için kullanılan maddeler, ekipmanlar ve araçlar, korunacak alanın büyüklüğü gibi kriterler rol almaktadır.
Deneyimli firmaların üretimini yaptığı yangın köpükleri hakkında fiyat teklifi almak için, online oluşturulan ve doldurulan teklif formları kullanılabileceği gibi, direkt olarak firma ile iletişime geçerek tüm detayların konuşulması yöntemine de başvurulabilir. Yangın köpüklerinin üretimi konusunda ulusal ve uluslar arası sertifikalara ve kalite standartlarına sahip firmaların daha güvenilir olduğu görülmektedir.
